ใครที่กังวลว่าถ้าลองมากินคีโตแล้วไขมันจะขึ้น คลอเลสเตอรอลจะพุ่งปรี้ด เลยไม่อยากกิน หรือกล้าๆกลัวๆจะเอายังไงดี หรือชาวคีโตบางคนที่ไปตรวจค่าไขมันมาแล้วผลออกมาว่าคลอเสเตอรอลสูงม๊ากกก ทำยังไงดี กังวลไปหมด ต้องเลิกกินใช่มั้ย… ไม่ต้องห่วงค่ะ เพราะในบทความนี้เราจะมาอธิบายให้ฟังแบบเข้าใจง่ายๆว่า ทำไมมันถึงไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด แล้วความจริงที่แท้ทรูมันคืออะไรกันแน่นะ ไปดูกันเลย
LDL คืออะไร
Low-density lipoproteins (ไขมันที่ความหนาแน่นต่ำ) หรือ LDL คือ ไขมันที่เกิดขึ้นจากการที่ร่างกายตอบสนองต่อการรับประทานอาหาร จึงทำให้ตับมีการผลิตไขมันชนิดนี้เข้าสู่ระบบไหลเวียนเลือด ในอดีตคนส่วนใหญ่มองว่า LDL คือไขมันเลวที่เป็นอันตรายสุขภาพ ความเชื่อสมัยก่อนคือเชื่อว่าถ้าใครมีไขมันเลวสูง จะมีผลทำให้สุขภาพโดยรวมไม่ดี เพราะจากการศึกษาพบว่าคนที่เป็นโรคเบาหวานหรือโรคเรื้อรังต่างๆ มักจะมีระดับไขมันเลวหรือ LDL ในเลือดสูงกว่าคนทั่วไป…
แต่ปัจจุบันพบว่า ความจริงแล้วการเพิ่มขึ้นของไขมันเลวหรือ LDL นั้น ไม่ได้เป็นสาเหตุของการเกิดโรคเรื้อรัง เพราะพบว่าคนที่ทานอาหารดีมีประโยชน์ และมีสุขภาพสมบูรณ์ แข็งแรง ก็มักจะพบไขมันเลวในเลือดสูงเช่นเดียวกัน เริ่มมีการวิจัยใหม่และศึกษาพบว่า เหตุผลที่ร่างกายของกลุ่มคนที่เป็นโรคเรื้อรังนั้นมีปริมาณ LDL ที่เพิ่มสูงขึ้น เป็นเพราะว่า ร่างกายต้องการรักษาตัวเองจากการชำรุดทรุดโทรมของเซลล์ในร่างกาย ยิ่งใครที่มีสุขภาพย่ำแย่ ร่างกายก็ยิ่งจำเป็นที่จะต้องผลิต LDL ออกมาเพื่อช่วยรักษาเยียวยาให้ร่างกายได้รับการฟื้นฟูให้กลับมาเป็นปกติได้ ซึ่งปัจจุบันพบว่าคนที่ทานอาหารเพื่อสุขภาพรวมถึงคนที่ทานอาหารในรูปแบบ IF ที่เป็นการอดอาหารเป็นช่วงๆและคนที่ทานคีโตหรือกลุ่มคนที่เน้นทานอาหารไขมันเพื่อสุขภาพก็พบว่าหลายคนมีปริมาณ LDL หรือในเลือดสูงเช่นเดียวกับคนที่เป็นโรคเรื้อรัง
นั่นเป็นสิ่งที่บ่งชี้ได้ว่าคนที่ทานอาหารตามสูตร IF หรือทานคีโตเพื่อสุขภาพนั้นเป็นกลุ่มคนที่ร่างกายมีศักยภาพในการซ่อมแซมเซลล์และฟื้นตัวได้ดีกว่าคนทั่วไปนั่นเอง เพราะไขมัน LDL ที่สูงนั้นจะกระตุ้นให้เกิดการซ่อมแซมภายในร่างกายได้ดีมากยิ่งขึ้น ดังนั้น การเสื่อมของเซลล์หรือกระบวนการแก่ชราของกลุ่มคนที่ดูแลสุขภาพมักจะเกิดขึ้นได้ช้ากว่าคนทั่วไป (แก่ช้านั่นเองค่ะ) ปัจจุบันเทรนด์การรับประทานอาหารตามสูตร IF หรือการรับประทานอาหารประเภทคีโต จึงไม่ใช่แค่การรับประทานอาหารเพื่อลดความอ้วนหรือลดน้ำหนักอย่างเดียวแต่มีการนำมาใช้เป็นสูตรในการชะลอวัยได้อีกด้วย (สุดยอดไปเลยย) ฉนั้น … หลายคนที่เริ่มทำความเข้าใจกับไขมันชนิดนี้ จึงเริ่มคลายความวิตกกังวลลง ไม่ต้องกลัวไขมันชนิดนี้เหมือนในอดีตอีกต่อไปตอนนี้ทุกคนก็ทราบกันแล้วใช่ไหมคะ ว่าจริงๆแล้ว ไขมัน LDL ไม่ได้เป็นสาเหตุของการเกิดโรคเรื้อรัง แล้วชาวคีโตที่ไปตรวจแล้วพบว่าคลอเลสตอรอลสูงปรี้ด จะทำยังไงดี?
LDL กับชาวคีโต
ทีนี้ใครที่กำลังทานคีโตอยู่แล้วมีค่า ไขมัน LDL ที่สูงขึ้นมาก จนเกิดอาการวิตกกังวล ต้องทำความเข้าใจใหม่ก่อนค่ะ ว่าการทานคีโตนั้น 75% ของอาหารที่ทานมาจากไขมันอยู่แล้ว เพราะเราใช้ไขมันเป็นพลังงานหลัก จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่คีโตทำให้ภาพรวมไขมันในร่างกายของเราเพิ่มมากขึ้น เวลาไปตรวจไขมันในเลือดที่โรงพยาบาล เราจะได้ค่าคลอเลสเตอรอล และ ค่าไตรกลีเซอไรด์มา แต่มีโรงพยาบาลหลายแห่งที่แยกชนิดของไขมันให้ด้วย ซึ่งประกอบไปด้วย HDL (High Density Lipoprotein ), ไขมันเลวหรือ LDL และ ไขมันTriglycerides มาดูกันว่า ทำไม 3 ตัวนี้เราถึงต้องทำความรู้จักคุ้นเคยกับมันค่ะ
1. Total Cholesterol : คลอเลสเตอรอลรวม
เป็นผลรวมของ ไขมัน 2 ชนิด คือ LDL, HDL และ โคเลสเตอรอลตัวเล็กอื่นๆ (ค่าตาม guideline ควรจะ <200 mg/dL)
- LDL-C — Low Density Lipoprotein หรือที่ถูกตราหน้าว่าเป็นไขมันเลว เดี๋ยวค่อยมาดูว่าทำไมมันถึงไม่ได้เลวอย่างที่คิด (ค่าตาม guideline ควรจะ <130 mg/dL) ในนี้ยังแบ่งออกเป็นโมเลกุลใหญ่และเล็กอีกค่ะ
- HDL-C -High Density Lipoprotein หรือไขมันดี ยิ่งสูงยิ่งดี (ค่าตาม guideline ควรจะ >50 mg/dL) บางคนโคเลสเตอรอลรวมสูงเพราะมี HDL สูง LDL ปกติ ฉนั้น เวลาตรวจไขมันในเลือดต้องตรวจแบบที่เห็นแยกย่อยลงไปแต่ละชนิดเลย ไม่ใช่ดูแต่ผลของคลอเลสเตอรวมนะคะ
2.Triglycerides : ไตรกลีเซอไรด์
คือไขมันชนิดหนึ่งที่เราใช้เป็นพลังงาน (ค่าตาม guideline ควรจะ <150 mg/dL) **สำคัญมาก** ถ้าอยากรู้ว่าตัวเองเสี่ยงต่อการเป็นโรคมั้ย ไม่ว่าจะเป็น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือด ให้นำค่า Triglycerides หารด้วย HDL ถ้าผลลัพธ์ออกมาได้ต่ำกว่า 2 แสดงว่าความเสี่ยงต่ำค่ะ อ่านเรื่องไตรกลีเซอร์ไรด์ได้ที่นี่
ชนิดของไขมัน LDL
แล้วทำไม LDL ถูกเข้าใจผิดว่าเป็นไขมันเลวมาโดยตลอด? จริงๆแล้ว ไขมัน LDL นั้นแบ่งได้เป็น 2 ชนิด ได้แก่ LDL ขนาดโมเลกุลใหญ่ กับ LDL ขนาดโมเลกุลเล็ก ตัวโมเลกุลใหญ่ ได้มาจากไขมันอิ่มตัวซึ่งไขมันพวกนี้จะไม่ไปรวมกับน้ำ แต่จะลอยอยู่ด้านบน ฉนั้น จะไม่สามารถแทรกตัวเข้าไปยังผนังเซลล์ของร่างกายและไม่สามารถแทรกตัวไปเกาะที่ผนังเส้นเลือดได้นั่นเอง สบายใจได้ค่ะ ถ้าลองเอาค่า Triglycerides หารด้วย HDL แล้วผลลัพธ์ได้ ต่ำกว่า 2 นั่น แปลว่ามันมีประโยชน์ต่อร่างกาย ไม่ได้ทำร้ายร่างกายแบบที่หลายคนเคยเข้าใจ แต่!! ตัวที่สร้างปัญหาคือโมเลกุลเล็ก ที่ได้มาจากอาหารจำพวกแป้งและน้ำตาล โมเลกุลเล็กทำหน้าที่รักษาแผล แต่ถ้ามีมากจนเกินไป มันก็มีโอกาสที่จะไปเกาะผนังเส้นเลือดมากขึ้นด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้ากินน้ำตาลคู่กับโปรตีนยิ่งทำให้อักเสบมากกว่าเดิม นั่นแปลว่า ต่อให้ LDL สูง ก็ไม่ได้น่ากลัวมากจนต้องรีบกินยาลดไขมัน เพราะชาวคีโตที่กินไขมัน จะได้ตัวโมเลกุลใหญ่ซึ่งไม่สามารถแทรกผ่านได้ จึงไม่เกิดอาการไขมันอุดตัน
สรุปคือ ถ้าคุณไปหาหมอเพื่อตรวจไขมันในเลือดแล้วผลคลอเลสเตอรอลสูงปรี้ดดก็อย่างเพิ่งตกใจค่ะ อาจจะเป็นเพราะ HDL หรือไขมันดีที่เราทานเข้าไปมันเพิ่มขึ้นค่ะ เพราะโดยปกติแล้ว คนที่ทานอาหารแบบคีโตเจนิค ที่ลดน้ำหนักได้อย่างรวดเร็วในระยะเวลาสั้นๆ ไม่ว่าจะ 2–3 เดือน พบว่ามีคลอเรสเตอรอลสูงค่ะ เพราะว่าเซลล์ไขมันนั้นถูกปลดปล่อยออกมาใช้เป็นพลังงาน แต่จะสูงแบบนี้อยู่ไม่นานนะคะ ไม่ต้องกังวล พอน้ำหนักเริ่มคงที่ ทานคีโตไปสักพัก ค่าคลอเลสเตอรอลก็จะลดลงมาอยู่ที่ระดับปกติค่ะ แต่ควรเช็คตัวเองก่อนค่ะว่าทานถูกรึยัง เพราะคนที่ทานคีโตเจนิคอย่างถูกต้อง จะมีระดับไตรกลีเซอไรด์ต่ำ และ HDL สูง แต่สำหรับใครที่สูงไปหมด ลองปรับตามนี้ค่ะ
วิธีแก้ไข
1.เลิกดื่มกาแฟคีโต Bullet Proof Coffee หรือเลิกทานน้ำมันมะพร้าว เป็นต้น เพราะมันคือ Triglycerides แต่ MCT Oil สามารถทานได้ปกติเพราะไขมันชนิดนี้ถูกนำเปลี่ยนไปใช้เป็นพลังงานได้เร็ว ไม่เก็บสะสม
2. ลองทำ IF ดู ใครที่ยังไม่เข้าใจวิธีทำ IF อ่านได้ที่โพสต์นี้ค่ะ
3. ลดไขมันอิ่มตัวจาก เนื้อสัตว์ หันมาทานไขมันดีมากขึ้น ได้แก่ น้ำมันมะกอก, อะโวคาโด, ถั่ว และ ปลาแซลมอน เป็นต้น
ดังนั้นเราทราบกันแล้วใช่ไหมว่า LDL ไม่ได้เลวร้ายอย่างที่เราเข้าใจเหมือนในอดีต ดังนั้นหาก ไขมัน LDL สูงก็จะประเมินได้ว่าร่างกายอาจจะประสบกับโรคเรื้อรังหรืออาจจะเป็นเพราะว่าเราได้ดูแลสุขภาพของเราได้ดีจนทำให้มีศักยภาพในกระบวนการซ่อมแซมเซลล์สูงกว่าคนทั่วไปนั่นเอง ให้เช็คค่า Triglycerides หารด้วย HDL แทนนะคะ จะได้ไม่กังวลกับตัวเลขคลอเลสเตอรอลมากจนเกินไป